امروز متن کامل دعای معراج بـه همراه ترجنه پارسی این دعای کبیر را جمع آوری کرده ایم، بـه علاوه امروز خواص دعای معراج و همچنین داستان معراج پیامبر اکرم حضرت محمد مصطفی رابه همراه هم مرور میکنیم. نقل اسـت کـه پیامبر هنگام معراج این دعا را از زبان تمام ملائکه می شنید و جبرئیل این دعا رابه پیامبر اکرم وحی کرد تا میراثی باشد برای مسلمانان و تمام پیروان محمد « ص». در ادامه با پارس ناز همراه باشید.
متن و ترجمه دعای معراج
دعای کامل معراج
یا سَیِّدُ یا سَنَدُ یا صَمَدُ یا مَنْ لَهُ الْمُسْتَنَدُ اِجْعَلْ لي فَرَجاً وَ مَخْرَجاً مَمّا اَنا فیهِ وَاکْفِنی فِیهِ
اي آقا، اي تکیه گاه، اي بی نیاز، اي کسیکه بـه او تکیه شود، برای مـن از انچه کـه در آنم گشایش و رهایی قرار بده و مرا در آن کفایت کن
وَ اَعُوذُ بِکَ بِسْمِ اللهِ التّامّاتِ یا اَللهُ یا اَللهُ یا اَللهُ یا رَحْمـنُ یا رَحْمـنُ یا رَحیمُ
و پناه می برم بـه تـو بنام خداوند تمام کننده اي خدا! اي خدا! اي خدا! اي بخشنده، اي بخشنده، اي مهربان
یا خالِقُ یا رازِقُ یا بارِیُ یا اَوَّلُ یا آخِرُ یا ظاهِرُ یا باطِنُ یا مالِکُ یا قادِرُ
اي آفریدگار، اي روزی ده، اي خلق کننده، اي ابتدا، اي انتها، اي ظاهر، اي باطن، اي فرمانروا، اي توانا
یا واهِبُ یا وَهّابُ یا تَوّابُ یا حَکیمُ یا سَمیعُ یا بَصیرُ یا غَفورُ یا رَحیمُ
اي بخشایشگر، اي بخشنده، اي توبه پذیر، اي دانا، اي شنونده، اي بیننده، اي آمرزنده، اي مهربان
یا غافِرُ یا شَکُورُ یا عالِمُ یا عادِلُ یا کَریمُ یا رَحیمُ یا وَدودُ یا غَفورُ یا رَؤفُ
اي آمرزنده، اي پاداش دهنده، اي دانا، اي عادل، اي کریم، اي بخشنده، اي بسیار مهربان، اي آمرزنده، اي مهربان
یا وِتْرُ یا مُغیثُ یا مُجیبُ یا حَبیبُ یا مُنیبُ یا رَقیبُ یا مَعیدُ یا حافِظُ
اي یگانه، اي فریاد رس، اي اجابت کننده، اي حبیب، اي منیب، اي حریف، اي اعاده کننده، اي حفظ کننده
یا قابِضُ یا حَیُّ یا مُعینُ یا مُبینُ یا جَلیلُ یا جَمیلُ یا کَفیلُ یا وَکیلُ
اي گیزنده، اي زنده، اي یاری کن، اي آشکار، اي جلیل، اي زیبا، اي کفیل، اي وکیل
یا دَلیلُ یا حَیُّ یا قَیّومُ یا جَبّارُ یا غَفّارُ یا حَنّانُ یا مَنّانُ یا دَیّانُ یا غُفْرانُ
اي راهنما ،اي زنده ،اي قائم ،اي مسلط ،اي بسیار آمرزنده، اي بسیار مهربان، اي منت ده، اي قرض ده، اي بخشنده
یا بُرْهانُ یا سُبْحانُ یا مُسْتَعانُ یا سُلْطانُ یا اَمینُ یا مُؤمِنُ یا مُتَکَبِّرُ
اي نشانه، اي منزه، اي یاری ده، اي پادشاه، اي امین، اي مومن، اي مسلط
یا شَکُورُ یا عَزیزُ یا عَليُّ یا وَفِیُّ یا قَویُّ یا غَنیُّ یا مُحِقُّ یا اَمینُ یا مُؤمِنُ
اي پاداش ده، اي گرامی، اي بلند مرتبه، اي وفا کن، اي قوی، اي بی نیاز، اي صاحب حق، اي امین، اي مومن
یا مُتَکبِّرُ یا شَکُورُ یا عَزیزُ یا عَليُّ یا وَفیُّ یا قَویُّ یا غَنیُّ یا مُحِقُّ یا مُعْطی یا آخِرُ
اي متکبر، اي سپاسگزار، اي عزیز، اي بلندمرتبه، اي وفا کن، اي قوی، اي بی نیاز، اي صاحب حق، اي عطا کننده، اي انتها
یا اَحْسَنَ الْخالِقینَ یا خَیْرَالرّازِقینَ یا خَیْرَ الْغافِرینَ
اي بهترین آفریننده ها، اي بهترین روزی ده، اي بهترین آمرزندگان
یا خَیْرَ الْمُحْسِنینَ یا خَیْرَ النّاصِرینَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ
اي بهترین نیکوکاران، اي بهترین یاوران، اي مهربان ترین مهربانان
یا نُورَ السَّمواتِ وَ الْأرْضِ یا هادِیَ الْمُض‍ِلّینَ یا دَلیلَ الْمُتَحَیّرینَ
اي روشنایی آسمان ها و زمین، اي هدایت کننده گمراهان، اي راهنمای سرگردانان
یا خالِقَ کُلَّ شَیءٍ یا فاطِرَ السَّمواتِ والْأرْضِ یا هادِیَ الْمُضِلینَ
اي آفریننده هرچیز، اي آفريننده آسمان ها و زمین، اي هدایت کننده گمراهان
یا مُفَتَّحَ الْأبْوابِ یا مُسَبِّبَ الْأسْبابِ یا رَفیعَ الدَّرَجاتِ
اي گشاینده درها، اي باعث انجام کارها، اي بالابرنده درجات
یا وَلِیَّ الْحَسَناتِ یا غافِرَ الْخَطیئاتِ یا مُحیِیَ الْأمْواتِ
اي دوست دار نیکی ها، اي آمرزنده خطاها، اي زنده کننده مردگان
یا ضاعِفَ الْحَسَناتِ یا دافِعَ الْبَلِیّات
اي دو چندان کننده نیکی ها، اي دفع کننده بلاها!
اَللّهُمَّ اَحْفَظْ صاحِبِ هذَالدُّعاءِ مِنَ الطّاعُونِ وَالزَّلْزَلَهِ وَ الْفُجْاَهِ وَالْوَباء‍ِ
خدایا! حفظ کن صاحب این دعا را از طاعون و زمين لرزه و مرگ ناگهانی و وبا
وَ مِنْ شَرَّ السُّلْطانِ الْجابِرِ وَ شَرَّ الْعَیْنِ السُّوء‍ِ وَ مِنْ شَرَّالْجَنَّ وَالْإنْسِ
و از شر پادشاه ظالم و شر چشم بد و شر دشمنان و از شر جن و انس
بِحَقَّ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ بِحَقَّ حمعسق
بـه حق خدایی کـه نیست جز او زنده پاینده بـه حق کهیعص و بحق حمعسق
وَ بِحَقَّ مُحَمَّدِ الْمُصْطَفی وَ بِحَقَّ عَلِیَّ الْمُرْتِضی وَالْأئمَّهِ الْهُدی
و بـه بحق محمد مصطفی و بحق علی مرتضی و پیشوایان هدایت
وَ بِحَقَّ اللُّوحِ وَالْقَلَمِ وَالْکُرْسِیَّ وَ الْعَرْشِ وَ بِحَقَّ فَسَیَکْفیکَهُمُ اللهُ وَ هُو السَّمیعُ الْعَلیمُ
و بـه حق لوح و قلم و کرسی و عرش و بـه حق پس کفایت می‌کند آن ها را خداوند و او شنوا و داناست
اللّهُمَّ اَحْفَظْ صاحِبِ هذَالدُّعاءِ مِنْ شَرَّ کُلَّ ذی شَرًّ وَ مِنْ شَرٌ طارِقٍ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ
خدایا! حفظ کن صاحب این دعا را از شر هر موجود شرور و از شر پیشآمدهای وخیم شبانه و روزانه
وَ مِنْ شَرَّ والِدٍ وَ مـا وَلَدَ وَ مِنْ شَرَّ مـا یَلِجُ فِی‌الأرْضِ وَ مـا یَخْرِجُ مِنْها وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیم
و از شر والد و ماولد و از شر هر انچه در زمین داخل و خارج شود. و او آمرزنده مهربان اسـت
اَللّهُمَّ احْفِظْ صاحِبِ هَذَاالدُّعا مِنْ شَرَّ الْأعْداءِ وَ مِنْ شَرَّ جَمیعَ الْمِحْنَهِ وَ الدّاءِ
خدایا! حفظ کن صاحب این دعا را از شر جمیع محنت ها و بیماری ها
وَ مِنْ شَرَّ النَّفّاثاتِ فِی الْعُقَدِ وَ مِنْ شَرَّ حاسِدٍ اِذا حَسَدَ
و از شر دمندگان در گره ها و از شر حسود هنگامیکه حسد کند
یا رَبَّ بِعِزَّ عِزَّتِکَ وَ الْقَهْرِ بِلُطْفِکَ وَ الرَّحْمَهِ رَحْمَتَکَ
اي پروردگار! بـه عزت و چیره شدنت، بـه لطف و ترحم رحمت تـو
یا واهِبَ الْعَطایا یا دافِعَ الْبَلایا یا غافِرَ الْخطایا
اي بخشنده هستی ها، اي دفع کننده بلاها، اي آمرزنده خطاها
یا سَتّارَ الْعُیُوبِ یا نُورَ الْغُیُوبِ یا نُورَ الْقُلُوبِ یا حَبیبَ الْقُلُوبِ
اي پوشاننده عیب ها، اي نور تاریکی ها، اي نور قلب ها، اي دوستدار قلب ها
یا قاضِیَ الْحاجاتِ یا رَحْمـنَ الدُّنْیا وَالْأخِرَهِ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ
اي برآورده کننده نیاز ها، اي آفریننده دنیا و آخرت، اي مهربانترین مهربانان
وَ بِحَقَّ اَلا اِلا اللهِ تُصیرُا الأمُورِ
و بـه حق خدایی کـه امور بـه او برمیگردد
اَللّهُمَّ اَسْتَوْدِعُکَ نَفْسی وَ رُوحی وَ مالی وَ اَوْلادِی وَ جَمیعَ مـا اَنْعَمْتَ عَلَیَّ فِی الدّینِ وَ الدُّنْیا وَ الْآخِرَه
خدایا نفسم، روحم، مالم و فرزندانم و همه ی نعمت هایي کـه بـه مـن دادی در دین و دنیا و آخرت رابه تـو می سپارم
اِنَّهُ لا یُضیعُ صانیکَ یَصُونَکَ وَ مَحْفُوظَکَ وَ مَامُولَکَ وَ لا یُجیرُنی اَحَدٌ مِنْکَ وَ لَنْ اَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَداً
بـه درستی کـه ضایع نمی‌شود صیانت از صیانت تـو و حفظ تـو و خواسته تـو و مرا احدی از تـو مجیر نیست و نمی‌یابم غیر از تـو متحدی
اَللّهُمَّ رَبَّنا اتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَهً وَ فِی الْآخِرَهِ حَسَنَهً وَ قِنا عَذابَ النّارِ وَ عَذابَ الْقَبرِ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ
خدایا! پروردگارا! بـه مـا در دنیا و آخرت نیکی بده و مـا را از عذاب آتش و عذاب قبر دور کن بـه رحمت خود اي مهربانترین مهربانان
وَ صلَّی اللهُ عَلي مُحَمَّدٍ وَ الِهِ اَجْمَعینَ الطّاهِرینَ وَ الأئِمَّهِ الْمَعْصُومینَ وَ سَلَّمَ تَسْلیماً کَثیراً کَثیراً
و خداوند درود فرستد بر محمد و آل محمد کـه همگی پاکیزگانند و پیشوایان معصوم و درود بفرست، درود بسیار زیاد.
و در ادامه خواص دعای معراج
خداى تعالى مى فرماید: هر کـه از آدم تا خاتم دعای معراج را بخواند یا با خود دارد عزیز و مکرم گردد و حاجتش برآورده شود، حق تعالى هیچ حجاب در بین او و خودش نگذارد و وی را از جمیع بلایا محفوظ نماید. اگر از آدم تا خاتم جمع شوند و جمیع دریاها مرکب گردد و آسمان و زمین کاغذ شود نمى تواند ثواب دعای معراج را بنویسند و از هزار یکى نوشته نشود.
خواننده و دارنده دعای معراج را تنگى دست ندهد و تا روز اجل بستگى در کار وى نشود. یا محمد! دارنده و خواننده دعای معراج رستگارى یابد. هر کس در عمر خود این دعا را یک‌بار بخواند و اگر نتواند گوش بدهد یا با خود دارد چنان باشد کـه چهل هزار ختم قرآن کرده باشد و چهل هزار حج کرده باشد و چهل هزار گوسفند قربانى کرده و چهل هزار بنده آزاد کرده و چهل هزار مسکین را طعام داده و چهل هزار عریان را پوشیده باشد.
و تورات موسى و انجیل عیسى و زبور داوود و فرقان محمد المصطفى «ص» را خوانده باشد و اگر بیمار باشد چنانچه طبیبان از معالجه آن درمانده باشند چون این دعا رابه آن بیمار دهند و بر بالین وى گذارند شفا یابد و اگر کسى قرض دار باشد و دعای معراج را بخواند حق تعالى دین وی را ادا فرماید و اگر کسى کاهل نماز باشد این دعا رابا خود دارد حق تعالى دل وی را روشن گرداند حریض نماز شود.
و اگر زن دشوار زاید این دعا را بر آب خواند بخورد بـه آسانى بار نهد و اگر کسى را بسته باشند این دعا را بر موم گیرند و بر کمر وى بندند فى الحال گشاده گردد و اگر بخت دختر بسته باشد این دعا را بخواند یا با خود دارد بخت او گشاده شود و اگر کسى رابه پاى دار برند دعای معراج را بر وى بخوانند و بدمند یا در نزد آن کس باشد هیچ ضررى بـه او نرسد و دارنده این دعا از گزند مار و عقرب و زبان بدگویان ایمن گردد.
خواننده و دارنده دعای معراج از درد گوش، سر درد، درد چشم، درد دل و جگر، فلج، لغوه و جمیع دردها ایمن گردد و هر کس این دعا رابا خود بـه گرد برد خداوند وی را ببخشد و سکرات موت را بر وى راحت گرداند و از عذاب قبر و سوال نکیر و منکر ایمن گردد و روز جزا چهل هزار فرشته بـه استقبال وى برآیند تا داخل بهشت مى کنند…
و در ادامه همین بحث داستان کامل معراج حضرت محمد «ص»
معراج پیامبر «ص» بـه ماجرای عروج ایشان از مسجدالحرام بـه مسجدالاقصی و از آنجا تا آسمان هفتم اشاره دارد. معراج پیامبر در قرآن نیز ذکر شده اسـت.
داستان کامل معراج پیامبر «ص»
مـن در مکه بودم کـه جبرییل نزد مـن آمد و گفت: «اي محمد! برخیز». برخاستم و کنار در رفتم. ناگاه جبرئیل و میکائیل و اسرافیل را در آنجا دیدم. جبرئیل، مرکبی بنام «براق» نزد مـن آورد و بـه مـن گفت: «سوار شو».
بر براق سوار شدم و از مکه بیرون رفتم. بـه بیت المقدس رسیدم. هنگامیکه بـه بیت المقدس رسیدم، فرشتگان از آسمان نزد مـن بـه زمین فرود آمدند و مرا بـه داشتن مقام و منزلت محترم در پیشگاه خداوند مژده دادند.
در روایت دیگری آمده اسـت:
ابراهیم خلیل «ع» بـه همراه گروهی از پیامبران پیش مـن آمدند و مرا بشارت دادند. سپس موسی و عیسی «ع» آمدند. پس ازآن، جبرییل دستم را گرفت و مرا بالای صخره «سنگی در بیت المقدس» برد و بر روی آن نشاند. ناگاه ماجرای معراج را پیش خود دیدم کـه مانند آنرا در شکوه و جلال، هرگز ندیده بودم.
از آنجا بـه آسمان دنیا «آسمان اول» صعود کردم. آنان بـه مـن درود میکردند. سپس جبرئیل مرا بـه آسمان ششم برد. در آنجا، انبوه آفریدگان و کروبیان «مجردات و فرشتگان و ارواح» را دیدم. سپس همراه جبرئیل بـه آسمان هفتم صعود کردم. در آنجا با آفریدگان خدا و فرشتگان بسیار دیدار کردم.»
معراج پیامبر «ص» در قرآن
خداوند در قرآن کریم در آیه اول سوره اسرا و آیات هشتم تا هجدهم سوره نجم اشاراتی بـه ماجرای معراج پیامبر «ص» دارد.
معراج پیامبر «ص» دو مرحله داشته است
این گونه کـه از روایات برداشت میشود محراج پیامبر «ص» در دو مرحله اتفاق افتاده اسـت. مرحله اول حضرت محمد «ص» شبانه از مسجد الحرام تا مسجد الاقصی سیر می‌کند کـه این قسمت از معراج در آیه اول سوره اسرا آمده اسـت:
سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِی بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آيَاتِنَا ۚ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ
پاک و منزه اسـت خدایی کـه بنده اش را دریک شب، از مسجد الحرام بـه مسجد الاقصی -کـه گرداگردش را پربرکت ساخته‌ایم- برد، تا عده اي از آیات خود رابه او نشان دهیم؛ چرا کـه او شنوا و بیناست.
مرحله دوم معراج
مرحله دوم معراج مربوط بـه سیر پیامبر «ص» تا آسمان هفتم بوده اسـت. ایشان تا جایی بالا میروند کـه احدی جز خداوند متعال حضور نداشته اسـت. این مرحله از معراج در سوره نجم توصیف شده اسـت:
ثُمَّ دَنا فَتَدَلَّی. فَکانَ قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْني. فَأَوْحي إِلي عَبْدِهِ مـا أَوْحي. مـا کَذَبَ الْفُؤادُ مـا رَأي. أَ فَتُمارُونَهُ عَلي مـا یَري. وَ لَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً أُخْري. عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهي. عِنْدَها جَنَّةُ الْمَأْوي. إِذْ یَغْشَی السِّدْرَةَ مـا یَغْشي. مـا زاغَ الْبَصَرُ وَ مـا طَغي. لَقَدْ رَأي مِنْ آياتِ رَبِّهِ الْکُبْري
سپس [پیامبر «ص» در شب معراج] نزدیک و نزدیک تر شد، تا آن کـه فاصله او [با مقام قرب خاص خدا] بـه اندازه طول دو کمان یا کمتر بود. در این جا، خداوند انچه را وحی کردنی بود، بـه بنده اش وحی کرد. انچه را دید، انکار نکرد. آیا با او درباره انچه دید، مجادله و ستیز می‌کنید؟
و بار دیگر نیز وی را نزدیک سدرة المنتهی کـه بهشت جاویدان در آن جاست، دیده اسـت. در آن هنگام کـه چیزی «شکوه و نور خیره کننده اي» سدرة المنتهی را پوشانده بود. چشم او هرگز منحرف نشد و طغیان نکرد. «انچه را دید، واقعیت بود» او در شب معراج، برخی نشانه هاي بزرگ پروردگارش را دید.
زمان و مکان معراج پیامبر «ص»
زمان نخستین معراج پیامبر «ص» 9 ماه یا 2 سال قبل از ولادت حضرت زهرا «س» بوده اسـت. زیرا حضرت محمد «ص» در جواب یکی از همسران خود کـه از شدت محبت بـه حضرت زهرا «س» گله کرده بود تشکیل نطفه ایشان را در آسمان و شب معراج خوانده اند. بـه گفته علامه طباطبایی دیدگاه معروف عالمان مسلمان این اسـت کـه معراج درسال هاي آخر اقامت پیامبر «ص» در مکه «پیش از هجرت و پس از بعثت» روی داده اسـت.
درباره این‌کـه معراج در چـه شبی رخ داده اسـت نیز نظرهای متفاوتی وجوددارد و یکی از شب هاي 17 ربیع الاول، 27 رجب، 17 رمضان و یا شبی از شوال یا ربیع الثانی را شب معراج پیامبر «ص» می‌دانند. مکان نخستین معراج پیامبر «ص» یک از این مکان ها بوده اسـت؛ خانه حضرت خدیجه «س»، خانه ام هانی خواهر حضرت علی «ع»، شعب ابی طالب و یا مسجد الحرام درکنار کعبه.
معراج پیامبر «ص» چقدر طول کشیده است؟
مدت سفر حضرت محمد «ص» بـه سرزمین بیت المقدس و مسجد الاقصی و از آنجا بـه آسمان ها و بازگشت ایشان از معراج بیش از یک شب طول نکشیده اسـت. امام صادق «ع» فرمودند: رسول خدا «ص» نماز عشا و نماز صبح را در مکه خواندند.
پیامبر «ص» در معراج به کجاها رفت؟
آغاز سفر پیامبر «ص» از مسجد الحرام بود. او در بین راه در مدینه، مسجد کوفه، طور سینا و بیت اللحم ایستاد و نماز خواند.
مسجدالاقصی
سپس وارد مسجد الاقصی شد. قبه الصخره محلی بوده اسـت کـه پیامبر «ص» از آنجا بـه آسمان ها عروج کرد.
آسمان اول یا آسمان دنیا
او در آسمان حضرت آدم «ع» را دید. آن گاه فرشتگان دسته دسته بـه استقبال او آمده و با روی خندان بـه او درود کردند. او در آسمان دنیا «ملک الموت» را نیز دید و با او گفت و گو کرد.
آسمان دوم تا ششم
پیامبر «ص» در آسمان دوم با حضرت یحیی و حضرت عیسی دیدار کرد، در آسمان سوم حضرت یوسف، در آسمان چهارم حضرت ادریس، در آسمان پنجم هارون ودر آسمان ششم حضرت موسی را ملاقات نمود.
آسمان هفتم
پیامبر «ص» در آسمان هفتم بـه جایی رسید کـه جبرئیل از رسیدن بـه آن مقام درمانده بود. در این جا گفتگویی میان پیامبر و خدا، شکل گرفت کـه با عنوان «حدیث معراج» شهرت یافته اسـت.
دراین حدیث از مسائل اخلاقی مانند رضا، توكل، نکوهش دنیا، روزه، سكوت، محبت بـه مستمندان ویژگی هاي اهل آخرت و اهل دنيا سخن بـه میان آمده اسـت. پیامبر «ص» در بازگشت نیز دربیت المقدس فرود آمد و راه مکه را درپیش گرفت.