طریقه خواندن نماز جمعه مکارم

پرسش : چگونه باید تشخیص دهیم در موردی انقلاب صورت گرفته یا استحاله؟ پاسخ : انقلاب تغییر صوری است ولی استحاله تغییر ماهیت است. مثال برای انقلاب، تبدیل شراب به سرکه است که تغییر صوری است ولی استحاله مانند تبدیل سگ به نمک. پرسش : اگرگل نجس باشد آیا گلابش پاك است؟ پاسخ : گلاب پاک است. پرسش : در استفتائات ج 1 سؤال 59 در پاسخ مي فرماييد: « اگر يقين داشته باشيم که ژلاتين از ماده حرام و نجس گرفته شده، استحاله صدق نمي کند، اما راه ديگري براي حلّيت و طهارت آن وجود دارد ». منظور از راه ديگر چيست؟ پاسخ : ممکن است در ژلاتين نتوان استصحاب حکم همان موضوع را کرد، زيرا ژلاتين ماده اي غير از مواد اوليه آن باشد. ولي در عين حال فتواي ما احتياط در ترک استفاده از اين نوع ژلاتين است. پرسش : چه چیزهایی، نجاسات را پاک می کنند؟ پاسخ : مطهّرات به چيزهايى گفته مى‏شود كه نجس را پاك مى‏كند و آن 12 چيز است: 1- آب 2- زمين 3- آفتاب 4- استحاله 5- انقلاب 6- ثلثان شدن 7- انتقال‏ 8- اسلام 9- تبعيّت 10- برطرف شدن عين نجاست 11- استبراء حيوان نجاستخوار 12- غايب شدن مسلمان. پرسش : استحاله چیست و در چه صورت، اشیاء نجس را تطهیر می کند؟ پاسخ : هرگاه عين نجس چنان تغيير يابد كه آن نام از آن برداشته و نام ديگرى به آن داده شود، پاك مى‏گردد و مى‏گويند «استحاله» شده است، مثل اين‏كه سگ در نمكزار فرو رود و مبدّل به نمك شود. همچنين اگر چيزى كه نجس شده است بكلّى تغيير يابد، مثل اين‏كه چوب نجس را بسوزانند و خاكستر كنند، يا آب نجس تبديل به بخار شود، امّا اگر تنها صنعت آن تغيير كند مثل اين‏كه گندم نجس را آرد كنند، پاك نمى‏شود. پرسش : آیا كوزه يا آجرى را كه از گل نجس ساخته ‏اند، پاک است؟ پاسخ : نجس است. پرسش : اگر لباسى را غیر مسلمان شسته باشد، ولى لباس در آفتاب خشک شده باشد، آیا آن لباس پاک است؟ پاسخ : آفتاب لباس را پاک نمى کند، فقط اشیاى غیر منقول اگر با آفتاب خشک شود پاک مى شود و در تماسّ دست غیر مسلمان، اگر رطوبت سرایت کننده اى در دست باشد، احتیاطاً آب مى کشید و اگر احتمال بدهید با ماشین لباسشویى یا با دستکش شسته است، آن هم پاک است و جستجو لازم نیست. پرسش : تابش آفتاب چه چیزهایی را تطهیر می کند؟

پاسخ : تابش آفتاب، زمين و پشت بام را پاك مى‏كند، و همچنین ظاهر ساختمان و درب و پنجره و مانند آن . پرسش : با چه شرایطی، چیزهای نجس توسط آفتاب تطهیر می شود؟ پاسخ : براى پاك شدن زمين و پشت ‏بام با تابش آفتاب چند شرط است : اوّل اين‏كه چيز نجس داراى رطوبت مسرى باشد، بنابراين اگر خشك باشد بايد آن را قبلًا تر كنند، تا بوسيله آفتاب خشك گردد. دوم اين كه عين نجاست را قبلًا برطرف سازد. سوم اين كه آفتاب مستقيماً بر آن بتابد، نه از پشت ابر و مانند آن، مگر اين كه ابر بقدرى نازك باشد كه مانع تابش آفتاب نشود ولى تابش از پشت شيشه مانعى ندارد. چهارم اين‏كه چيز نجس به واسطه تابش آفتاب خشك شود، امّا اگر به كمك باد يا وسيله حرارت ديگرى خشك شود كافى نيست، مگر اين‏كه بسيار كم باشد كه بگويند با آفتاب خشك شده پرسش : نظر حضرت عالی در خصوص تعریف و قلمرو حریم خصوصی افراد چیست؟ پاسخ : منظور از حریم خصوصی اموری است که جزء اسرار و مسائل شخصی محسوب می شود.

پرسش : منظور از مفسده در مقام ترک یا وجوب عمل به امر به معروف و نهی از منکر چیست؟ پاسخ : مفسده در لغت به چیزی گفته می شود که علت فساد و تباهی است و در اصطلاح فقه، در حوزه احکام فردی به هر چیزی گفته می شود که زمینه گناه را برای انسان فراهم می کند و در حوزه احکام اجتماعی چیزی است که موجب بروز ناهنجاری، درگیری و اختلاف، سستی عقاید مردم و ضررهای مختلف می گردد که در جای خود مورد استفاده قرار می گیرد. پرسش : چنانچه یکی از شروط ذکر شده در باب امر به معروف و نهی از منکر وجود نداشته باشد، این فریضه از شخص ساقط می شود؟ پاسخ : همه شرایط شرعى باید در آن جمع شود. پرسش : آیا کسی که امر به معروف می کند باید دارای شرایطی باشد تا این کار بر او واجب گردد. پاسخ : امر به معروف و نهى از منكر بر تمام افراد عاقل و بالغ با شرايط زير واجب است: 1- كسى كه مى‏خواهد امر و نهى كند بايد يقين داشته باشد كه طرف مقابل مشغول انجام حرام يا ترك واجبى است. 2- احتمال دهد كه امر و نهى او اثردارد، خواه اثر فورى داشته باشد يا غير فورى، كامل يا ناقص، بنابراين اگر بداند هيچ اثر نمى‏كند واجب نيست. 3- در امر و نهى او مفسده و ضررى نباشد، پس اگر بداند يا خوف اين باشد كه امر يا نهى او، ضرر جانى يا عرضى و آبرويى يا مالى قابل توجّه نسبت به او يا بعضى از مؤمنين مى‏رساند واجب نيست، ولى اگر معروف و منكر از امورى باشد كه شارع مقدّس اسلام اهمّيّت زيادى به آن مى‏دهد (مانند حفظ اسلام و قرآن و استقلال ممالك اسلامى، يا حفظ احكام ضرورى اسلام)، بايد اعتنا به ضرر نكند و با بذل جان و مال در حفظ آنها بكوشد. پرسش : آیا بر حکومت اسلامی لازم است که از ترویج گناه مثل بی حجابی جلوگیری نماید؟ پاسخ : حکومت اسلامى و مسلمانان نسبت به گناهان پنهانى افراد وظیفه اى ندارند، ولى بدون شک نسبت به گناهانى که به طور علنى و آشکار، در سطح جامعه انجام مى شود وظیفه نهى از منکر دارند، و الاّ جایى براى انجام این وظیفه مهم باقى نمى ماند. پرسش : یکى از مسؤولین دانشگاه ها به غلط امر به معروف و نهى از منکر و تذکّر به دانشجویان خاطى را محدود به مسؤولین انضباطى دانشگاه مى داند و به دانشجویان مؤمن میدان نمى دهد، با توجّه به این مطلب وظیفه یک دانشجوى متعهّد و انقلابى در این زمینه چیست؟ پاسخ : امر به معروف و نهى از منکر وظیفه همه مسلمان هاست و کسى نمى تواند جلوى آن را بگیرد ولى باید طورى انجام گیرد که نظم دانشگاه ها و مؤسّسات به هم نخورد. پرسش : اگر مردى همسرش را به حجاب شرعى ملتزم نکند، آیا فاسق محسوب مى شود؟ پاسخ : اگر نهى از منکر را ترک کند فاسق است. پرسش : ایا در مقابل بدعت ها نیز همه افراد باید امر به معروف و نهی از منکر کنند و یا این کار برای کسانی واجب می باشد که عالم بر تمام مسائل دینی می باشند؟ پاسخ : هرگاه بدعتى در اسلام واقع شود (مانند منكراتى كه دولتهاى ناصالح به نام اسلام انجام مى‏دهند) بر همه، مخصوصاً علماى دين واجب است حق را اظهار و باطل را انكار كنند و اگر سكوت علماى دين موجب هتك مقام علم، يا سوء ظنّ به علماى اسلام شود، اظهار حق به هر نحوى كه ممكن باشد واجب است، هرچند بدانند تاثير نمى‏كند. پرسش : مواردی که برای امر به معروف و نهی از منکر نیاز به اذن حاک شرع است و خود شخص نمی تواند اقدام نماید،چیست؟ پاسخ : اگر براى امر به معروف و نهى از منكر لازم شود كه متوسّل به ضرب و جرح يا اتلاف اموال و بالاتر از آن گردد در اين صورت هيچ كس بدون اجازه حاكم شرع حقّ اقدام ندارد، بلكه بايد اصل كار و مقدار و اندازه آن طبق ضوابط اسلامى با نظر حاكم شرع تعيين گردد. پرسش : آیا سکوت در جایی که باعث تقویت ظالم یا تأیید او می شود، جایز است؟ پاسخ : هرگاه سكوت علماى اسلام يا غير آنها موجب تقويت ظالم يا تأييد او شود، يا سبب جرأت او بر ساير محرّمات گردد، واجب است اظهار حق و انكار باطل كنند، هر چند تأثير فورى نداشته باشد. پرسش : آیا اشخاص می توانند در برابر منکر شدن معروف یا معروف شدن منکر، سکوت اختیار کنند؟ پاسخ : هرگاه احتمال صحيح داده شود كه سكوت، سبب مى‏شود كه عمل منكرى معروف، يا عمل معروفى منكر شود، بر همه مخصوصاً علماى اسلام واجب است كه حق را اظهار و اعلام كنند و سكوت جايز نيست. پرسش : آیا به دلیل این که جامعه در وضعیّت اقتصادى دشوارى به سر مى برد، مى توان از فریضه امر به معروف و نهى از منکر دست کشید؟ پاسخ : دشوارى شرایط اقتصادى ربطى به وظیفه امر به معروف و نهى از منکر ندارد. پرسش : آیا در امر به معروف و نهی از منکر کردن باید از حاکم شرع اجازه گرفت یا می تواند بدون اذن او این فریضه را انجام داد؟ پاسخ : امر به معروف و نهى از منكر مراتبى دارد كه بعضى از اين مراتب، احتياج به اجازه حاكم ‏شرع ندارد و بعضى از موارد آن احتیاج به اذن حاکم شرع دارد. پرسش : مواردی که امر به معروف و نهی از منکر نیازی به اذن حاکم شرع ندارد و خود شخص مستقلا می تواند اقدام نماید، چیست؟ پاسخ : مواردی که نیاز به اذن حاک شرع ندارد عبارت است : 1-بخواهد شخص را نصیحت نماید و با زبان و دل او را تشویق به ترک گناه یا انجام واجب نماید. 2-چنانچه بخواهد به خاطر امر به معروف و نهی از منکر با شخص قطع ارتباط نماید و با او مراوده نداشته باشد. 3-جایی که شخص با زبان نرم نصیحت کرده و نذکر داده اما اثر نداشته و بخواهد با کلمات تند و خشن او را از گناه باز دارد یا او را به انجام واجب وادار نماید. 4-در صورتی که برای امر معروف و نهی از منکر بخواهد وسایل گناه را از دسترس بودن شخص خارج نماید. 5-جایی که بخواهد با زور امر به معروف و نهی از منکر نماید مثلا جلوی شخص را بگیرد تا او نتواند گناه انجام بدهد. پرسش : آیا ارشاد جاهل در موارد جهل به حکم واجب و در موارد جهل به موضوع جایز یا مستحب است؟ پاسخ : در موارد جهل به حکم واجب است و در جهل به موضوع لازم نیست مگر اینکه موضوع خطرناکی باشد. پرسش : با وجود نهادى براى امر به معروف در نظام جمهورى اسلامى، آیا وظیفه امر به معروف و نهى از منکر از دیگران سلب مى شود؟ و در صورت تداخل کار آنها با دیگران، تکلیف چیست؟ پاسخ : امر به معروف و نهى از منکر یک حکم عام است و همه به مقدار توان خود موظف به آن هستند و وجود چنین نهادى سلب مسؤولیت از دیگران نمى کند و موارد تداخل را با برنامه ریزى باید حل کرد. پرسش : گاهی که در تاکسی یا اتوبوس سوار می‌شویم راننده نوار موسیقی زن روشن می‌کند اگر انسان بداند با تذکر وی ممکن است نوار را خاموش کند اما بعد از پیاده شدن وی دوباره روشن می‌کند وظیفه‌اش چیست؟ پاسخ : باید تذکر دهد و به وظیفه نهی از منکر با زبان خوش توأم با ادب و منطق عمل کند. پرسش : در مقابل زنان و دخترانى که در کوچه و بازار حجاب خود را رعایت نمى کنند و اشخاصى که صداى موسیقى آنها در کوچه و خیابان بلند است و کسان دیگرى که به عناوین مختلف فساد فى الارض مى کنند، چه وظیفه اى داریم؟ پاسخ : وظیفه شما امر به معروف و نهى از منکر است و هرگاه مؤثّر نیفتاد باید به مقامات مسئول خبر دهید تا آنها را به وظایفشان آشنا کنند. پرسش : آیا براى نگهدارى از حیوانات منعى وجود دارد؟ اگر فایده اى بر نگهدارى حیوان مرتّب نباشد، یا صرفاً براى زیبایى، یا صداى خوش آن باشد، (مثل قنارى، یا مرغ عشق، یا مانند آن) نگهدارى از آن چه حکمى دارد؟ پاسخ : نگهدارى حیوانات مانعى ندارد. ولى سزاوار است افراد با ایمان هدفى از آن داشته باشند هر چند استفاده از زیبایى و صداى خوش آنها باشد در ضمن باید این امر به اسراف کارى منتهى نشود.