کیفیت نماز نافله شب

نماز شب از مهم‌ترین نماز‌هایمستحب در دین اسلام و سایر ادیان الهی است که بر اقامهٔ آن تأکید شده و برای آن پاداش‌هایی از اجابت دعا، جلب روزی، رفع مشکلات و حل مسائل دنیوی و معنوی انسان در منابع دینی ذکر گردیده‌است. نماز شب نمازیست مستحبی که بر پیامبر اسلام واجب بود. در احادیث اسلامی ارزش و پاداش و ثواب نماز شب به قدری ذکر شده که حتی در قرآن کریم نیز مانند دیگر اعمال، میزان و مقداری برای آن تعیین نشده‌است. بسیاری از پیامبران الهی و جمع کثیری از علما، عرفا، حکما و فقهای اسلام، یهود و مسیحیت بر این نماز در اجابت دعاهای انسان تأکید کرده‌اند.

کیفیت نماز شب[ویرایش]

انجام نماز شب بسیار ساده و تنها یازده رکعت است که می‌توان به یک رکعت نماز وتر نیز اکتفا کرد. طریقه خواندن نماز شب به‌طور کامل:

1. هشت رکعت به نیت نماز شب (چهار نماز دو رکعتی مانند نماز صبح)
2. دو رکعت به نیت نماز شفع (بهتر است در رکعت اول آن بعد از حمد، سوره ناس و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره فلق خوانده شود)
3. یک رکعت نماز وتر، طریقه نماز و شرح آن به این صورت است که:

بعد از حمد سه بار سوره توحید و یک بار سوره فلق و یک بار سوره ناس خوانده شود (می‌توان یک سورهٔ تنها خواند)

بعد از خواندن سوره دست‌ها را برای قنوت به سوی آسمان برای طلب حاجات. آنچه در قنوت مستحب است:

• برای چهل مؤمن دعا شود و گفته شود: اللهمَّ اَغْفِر لِفُلانِ؛ پس به جای فلان، اسم آن مؤمن گفته شود، هم برای مؤمنینی که در دنیا هستند و هم مؤمنینی که از دنیا رفته‌اند.

دعا کردن برای مؤمنین می‌تواند به دو صورت ذکر شود:

همه مؤمنین را مد نظر قرار داده و چهل بار چنین گفته شود: اَللهمَّ اغْفِرْ لِلْمُومِنین وَ الْمُؤمِنات.

یا نام چهل شخص برده شود.

• مستحب است هفتاد بار استغفار شود و گفته شود:

اَستَغفرُالله ربی و اَتوبُ اِلَیه. (از پروردگار خود طلب آمرزش و مغفرت می‌کنم و به سوی او بازگشت می‌نمایم)

• مستحب است هفت بار گفته شود:

هذا مَقامُ الْعائِذِ بکَ منَ النّار (این است مقام کسی که از آتش قیامت به تو پناه می‌برد)

• مستحب است سیصد مرتبه گفته شود:

اَلْعَفو، و سپس: ربِّ اغْفِرلی و ارْحَمنی و تُبْ عَلَیَّ اِنَّکَ انتَ التَّوّابُ الْغَفورُ الرَّحیم.

• نماز شب را می‌توان بدون سوره یا قنوت و خوابیده، نشسته یا در حال حرکت خواند چون مستحبی است.
• اگر وقت تنگ باشد می‌توان فقط به شفع و وتر یا وتر تنها اکتفا نمود.
• چنانچه مقداری از نماز شب را خوانده باشد و اذان صبح (طلوع فجر) سر رسد می‌تواند بقیه نماز شب را هم به نیت اداء بخواند.
• خواندن دو رکعت نافله صبح از شفع و وتر افضل است.
• برای عمل به اعمال مستحبی دیگر در نماز شب به کتب مبسوطه (مفاتیح و روایات) رجوع فرمائید.

وقت نماز شب[ویرایش]

وقت نماز شب از نیمه شب شرعی است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.[۱]

نماز شب در قرآن[ویرایش]

در قرآن در آیه ۷۹ سورهأسراء وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ عَسَىٰ أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا[۱۷–۷۹]

و آیه ۶ سورهمزّمل إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا[۷۳–۶] به نماز شب اشاره شده‌است.

در سوره فجر به نماز شفع و وتر اشاره شده‌است

نماز شب در سخنان اهل بیت[ویرایش]

• پیامبر اسلام: بر شما باد به شب زنده داری که آن شیوه شایستگان پیش از شماست و شب زنده داری مایه تقرب به خدا و بازداشتن از گناه است.[۲]
• علی ابن ابی‌طالب: شب زنده داری مایه سلامت بدن و خشنودی پروردگار و قرار گرفتن در معرض رحمت خدا و چنگ زدن به اخلاق پیامبران است.[۳]
• امام جعفر صادق: نماز شب چهره را سفید و نورانی می‌کند، نماز شب انسان را خوشبو می‌کند، نماز شب روزی می‌آورد.[۴]

نماز شب در آثار هنرمندان[ویرایش]

تابلو نقاشی آتش- اثر: یوسف عبدی‌نژاد - با موضوع نماز شب

برخی از هنرمندان با دستمایه قرار دادن موضوع نماز و نماز شب، آثاری را خلق کرده‌اند. از آن جمله می‌توان به تابلو آتش اثر هنرمند ایرانی یوسف عبدی نژاد اشاره کرد.

پیوندها[ویرایش]

[۱]

• اصول و احکام نماز شب

پانویس[ویرایش]

1. ↑ همان
2. ↑محمد محمدی نیک ری‌شهری (۱۳۸۴)، منتخب میزان الحکمه، ترجمهٔ حمید رضا شیخی، به کوشش تلخیص سید حمید حسینی.، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، ص. حدیث شماره ۳۶۵۷، شابک ۹۶۴-۷۴۸۹-۸۲-X
3. ↑ همان، حدیث شماره ۳۶۶۱
4. ↑ همان، حدیث شماره ۳۶۶۶

(با استفاده از تحریر الوسیله ج ۱ ص ۱۲۳ حضرت امام خمینی ره و کتاب خودسازی (تزکیه و تهذیب نفس) آیت الله ابراهیم امینی ص ۲۸۱–۲۷۹).