یاسین
yasin.fileon.ir

خواندن نماز ظهر بعد از نماز جمعه

نویسنده : سمانه KZ | زمان انتشار : 05 آذر 1399 ساعت 19:06

استفتائات

احکام سفر

مناسک حج

احکام خمس

ارسال استفتاء

نماز جمعه

اجوبه الاستفتائات

س 606: نظر جنابعالی درباره شرکت در نماز جمعه با توجه به اینکه در عصر غیبت حضرت حجت(عجل الله تعالی فرجه الشریف) به سر می‏بریم، چیست؟ اگر افرادی اعتقاد به عدالت امام جمعه نداشته باشند، آیا تکلیف شرکت در نماز جمعه از آنان ساقط می‏شود؟

ج: هرچند نماز جمعه در عصر حاضر واجب تخييرى است و حضور در آن واجب نيست، ولى با توجه به فوائد و آثار شرکت در آن، سزاوار نيست که مؤمنين خود را از برکات حضور در اين نماز به مجرد تشکيک در عدالت امام جمعه و يا عذرهاى واهى ديگر، محروم سازند.

س 607: معنای وجوب تخییری در مسأله نماز جمعه چیست؟

ج: معناى آن اين است که مکلّف در اداى فريضه واجب ظهر روز جمعه بين خواندن نماز جمعه يا نماز ظهر مخير است.

س 608: نظر جنابعالی در مورد شرکت نکردن در نماز جمعه بر اثر بی‌مبالاتی، چیست؟

ج: ترک حضور و شرکت نکردن در نماز عبادى سياسى جمعه به خاطر اهميت ندادن به آن، شرعاً مذموم است.

س 609: بعضی از مردم به دلیل عذرهای واهی و گاهی بر اثر اختلاف دیدگاهها، در نماز جمعه شرکت نمی‏کنند، نظر جنابعالی در این‌باره چیست؟

ج: نماز جمعه هرچند واجب تخييرى است، ولى خوددارى از شرکت در آن به‌صورت دائمى وجه شرعى ندارد.

س 610: آیا اقامه نماز جماعت ظهر همزمان با اقامه نماز جمعه در مکان دیگری نزدیک محل اقامه نماز جمعه جایز است؟

ج: اين کار فى‌نفسه اشکال ندارد و موجب برائت ذمّه مکلّف از فريضه ظهر جمعه مى‏شود، زيرا در عصر حاضر، نماز جمعه واجب تخييرى است، ولى با توجه به اينکه اقامه نماز جماعت ظهر در روز جمعه در مکانى نزديک محل اقامه نماز جمعه باعث تفرقه صفوف مؤمنين مى‏شود و چه بسا در نظر مردم بى‏احترامى و اهانت به امام جمعه و کاشف از بى‌اعتنايى به نماز جمعه است، بنا بر اين سزاوار است که مؤمنين اقدام به انجام آن نکنند، و حتى در صورتى که مستلزم مفاسد و حرام باشد، واجب است از اقامه آن اجتناب کنند.

س 611: آیا خواندن نماز ظهر در فاصله زمانی بین نماز جمعه و نماز عصر، جایز است؟ اگر نماز عصر را شخصی غیر از امام جمعه بخواند، آیا اقتدا به او در نماز عصر جایز است؟

ج: نماز جمعه مجزى از نماز ظهر است، ولى خواندن آن بعد از نماز جمعه از باب احتياط اشکال ندارد و اقتدا در نماز عصر روز جمعه به غير امام جمعه اشکال ندارد، ولى هرگاه بخواهد با مراعات احتياط در خواندن نماز ظهر پس از خواندن نماز جمعه نماز عصر را به جماعت بخواند، احتياط کامل اين است که به کسى اقتدا نمايد که نماز ظهر را احتياطاً بعد از نماز جمعه خوانده است.

س 612: اگر امام جمعه نماز ظهر را بعد از نماز جمعه نخواند، آیا مأموم می‏تواند آن را احتیاطاً به جا آورد؟

ج: براى او جايز است.

س 613: آیا بر امام جمعه کسب اجازه از حاکم شرع واجب است؟ مراد از حاکم شرع چه کسی است؟ و آیا این حکم در شهرهای دور دست هم جاری است؟

ج: اصل جواز امامت براى اقامه نماز جمعه متوقف بر اين اجازه نيست، ولى ترتب احکام نصب وى براى امامت جمعه متوقف بر اين است که منصوب از طرف ولى امر مسلمين باشد و اين حکم شامل هر سرزمين و شهرى که ولى امر مسلمين در آن حاکم و مطاع است، مى‏شود.

س 614: آیا جایز است امام جمعه منصوب در صورت نبودن مانع یا معارض نماز جمعه را در غیر از مکانی که برای آنجا نصب شده، اقامه نماید؟

ج: اين عمل فى‌نفسه جايز است، ولى احکام انتصاب براى امامت جمعه بر آن مترتب نمى‏شود.

س 615: آیا انتخاب امام جمعه موقت باید به وسیله ولی فقیه باشد یا اینکه خود ائمه جمعه می‏توانند افرادی را به عنوان امام جمعه موقت انتخاب نمایند؟

ج: جايز است امام جمعه منصوب شخصى را به عنوان جانشين موقت براى خودش انتخاب کند، ولى بر امامت فرد نائب، احکام انتصاب از طرف ولى فقيه مترتب نمى‏شود.

س 616: اگر مکلّف امام جمعه منصوب را عادل نداند و یادر عدالت او شک داشته باشد، آیا برای حفظ وحدت مسلمانان می‏تواند به او اقتدا کند؟ آیا کسی که در نماز جمعه شرکت نمی‏کند، جایز است دیگران را تشویق به عدم حضور در آن نماید؟

ج: اقتدا به کسى که او را عادل نمى‏داند و يا در عدالت وى شک دارد، صحيح نيست و نماز جماعت او هم صحيح نمى‏باشد، ولى حضور و شرکت در نماز جماعت براى حفظ وحدت اشکال ندارد، و در هر صورت حق ندارد ديگران را ترغيب و تشويق به عدم حضور در نماز جمعه کند.

س 617: شرکت نکردن در نماز جمعه که برای مکلّف دروغگویی امام جمعه آن ثابت شده است، چه حکمی دارد؟

ج: مجرد کشف خلاف چيزى که امام جمعه گفته، دليل بر دروغگويى او نيست، زيرا ممکن است گفته او از روى اشتباه يا خطا و يا توريه باشد، و سزاوار نيست انسان به مجرد توهّم خروج امام جمعه از عدالت، خود را از برکات نماز جمعه محروم نمايد.

س 618: آیا تشخیص و احراز عدالت امام جمعه منصوب از طرف امام راحل یا ولی فقیه عادل، بر مأموم واجب است، یا اینکه انتصاب او به امامت جمعه برای اثبات عدالت وی کافی است؟

ج: اگر نصب او به امامت جمعه موجب وثوق و اطمينان مأموم به عدالت وى شود، در صحّت‏ اقتدا به او کافى است.

س 619: آیا تعیین امام جماعت برای مساجد از طرف علمای مورد اطمینان، یا تعیین ائمه جمعه از طرف ولیّ امر مسلمین، نوعی شهادت بر عدالت آنان محسوب می‏شود یا اینکه باید درباره عدالت آنان تحقیق شود؟

ج: اگر نصب امام جمعه يا جماعت موجب اطمينان به عدالت وى شود، اقتدا به او جايز است.

س 620: در صورت شک در عدالت امام جمعه و یا خدای نکرده یقین به عدم آن، آیا اعاده نمازهایی که پشت سر او خوانده‏ایم، واجب است؟

ج: اگر شک در عدالت يا يقين به عدم عدالت بعد از فراغ از نماز باشد، نمازهاى خوانده شده صحيح است و اعاده آنها واجب نيست.

س 621: شرکت در نماز جمعه که از طرف دانشجویان کشورهای اسلامی در کشورهای اروپایی و غیر آنها برگزار می‏شود و بیشتر شرکت کنندگان در آن و همچنین امام جمعه از برادران اهل سنت هستند، چه حکمی دارد؟ و در این صورت آیا خواندن نماز ظهر بعد از اقامه نماز جمعه واجب است؟

ج: شرکت در آن براى حفظ وحدت و اتحاد مسلمانان اشکال ندارد و خواندن نماز ظهر واجب نيست.

س 622: در یکی از شهرهای پاکستان مدت چهل سال است که نماز جمعه برگزار می‏شود. در حال حاضر شخصی بدون رعایت فاصله شرعی بین دو نماز جمعه، اقدام به برگزاری نماز جمعه دیگری نموده که منجر به بروز اختلاف بین نمازگزاران شده است، این عمل شرعاً چه حکمی دارد؟

ج: انجام هر گونه کارى که منجر به بروز اختلاف بين مؤمنين و پراکندگى صفوف آنان شود، جايز نيست، چه رسد به مثل نماز جمعه که از شعائر اسلامى و از مظاهر وحدت صفوف مسلمانان است.

س 623: خطیب مسجد جامع جعفری در راولپندی اعلام نموده که نماز جمعه به علت کارهای ساختمانی در آن برگزار نخواهد شد، و اکنون که عملیات تعمیر مسجد به پایان رسیده، با مشکلی مواجه شده‏ایم و آن اینکه در فاصله چهار کیلومتری ما نماز جمعه در مسجد دیگری اقامه می‏شود. با توجه به مسافت مزبور آیا اقامه نماز جمعه در مسجد جامع جعفری صحیح است یا خیر؟

ج: اگر فاصله بين دو نماز جمعه يک فرسخ شرعى نباشد، نماز جمعه‏اى که بعد از نماز جمعه اول برگزار مى‏شود، باطل است و در صورتى که مقارن هم اقامه شوند هر دو باطل مى‏باشند.

س 624: آیا خواندن نماز جمعه که به‌صورت جماعت اقامه می‏شود، به‌طور فرادی صحیح است؟ بدین معنی که شخصی نماز جمعه را به‌صورت فرادی در کنار کسانی که آن را به نحو جماعت برگزار می‏کنند، بخواند.

ج: از شرايط صحّت‏ نماز جمعه، اين است که به‌صورت جماعت اقامه شود. نماز جمعه به نحو فرادى صحيح نيست.

س 625: کسی که نمازش شکسته است آیا می‏تواند آن را به‌صورت جماعت پشت سر امام جمعه بخواند؟

ج: نماز جمعه از مأموم مسافر صحيح و مجزى از نماز ظهر است.

س 626: آیا ذکر نام مبارک حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) به عنوان یکی از ائمه مسلمانان در خطبه دوم نماز جمعه واجب است؟ یا اینکه واجب است ذکر نام آن حضرت به قصد استحباب باشد؟

ج: عنوان ائمه مسلمين شامل حضرت زهراى مرضيه(عليهاالسلام) نمى‏شود و ذکر نام مبارک آن حضرت در خطبه نماز جمعه واجب نيست، ولى تبرک جستن به ذکر نام شريف آن حضرت اشکال ندارد، بلکه امرى پسنديده و موجب اجر و ثواب است.

س 627: در حالی که امام جمعه نماز جمعه را اقامه می‏کند، آیا مأموم می‏تواند برای خواندن نماز واجب دیگری به او اقتدا نماید؟

ج: صحّت‏ آن، محل اشکال است.

س 628: آیا خواندن خطبه‏های نماز جمعه قبل از وقت ظهر شرعی صحیح است؟

ج: خواندن آن قبل از زوال جايز است، ولى احتياط آن است که قسمتى از آن در وقت ظهر باشد.

س 629: اگر مأموم چیزی از خطبه‏های نماز جمعه را درک نکند، بلکه فقط هنگام نماز حاضر شود و به امام جمعه اقتدا نماید. آیا نماز او صحیح و مجزی است؟

ج: نماز او صحيح و مجزى است، حتى اگر امام را در رکوع رکعت آخر نماز جمعه درک کند.

س 630: نماز جمعه در شهر ما یک ساعت و نیم بعد از اذان ظهر اقامه می‏شود، آیا این نماز مجزی از نماز ظهر است یا اینکه اعاده آن لازم است؟

ج: وقت نماز جمعه از اول زوال خورشيد شروع مى‏شود و أحوط آن است که از اوائل عرفى زوال در حدود يکى دو ساعت به تأخير نيفتد.

س 631: کسی که توانایی رفتن به نماز جمعه را ندارد، آیا می‏تواند نمار ظهر و عصر را در اوائل وقت بخواند یا اینکه باید صبر کند تا نماز جمعه تمام شود و بعد از آن نماز ظهر و عصر را بخواند؟

ج: صبر کردن بر او واجب نيست و مى‏تواند نماز ظهر و عصر را در اول وقت بخواند.

س 632: اگر امام جمعه منصوب، سالم و حاضر در محل برگزاری نماز جمعه باشد، آیا جایز است، که امام جمعه موقت را مکلّف به اقامه نماز جمعه نماید؟ آیا صحیح است به امام جمعه موقت اقتدا کند؟

ج: اقامه نماز جمعه به امامت نايب امام جمعه منصوب و اقتداى امام منصوب به نائب خود اشکال ندارد.


نماز جمعه

استفتائات جدید

س. آیا شرط امام جمعه بودن، مسافر نبودن است؟

ج. کسی که نمازش قصر است نمی تواند امامت جمعه کند.

س: محضر جنابعالى عرض مى‌شود که آيا مى‌شود در نماز جمعه يك نفر خطبه نماز جمعه را بخواند و نفر ديگرى نماز جمعه را بخواند؟

ج) صحيح و مجزى نيست، بلكه بايد خطيب و امام هر دو يكى باشند.

س1) اگر نماز جمعه را يك ساعت بعد از اذان ظهر خوانديم آيا بايد نماز ظهر را هم بخوانيم؟ س2) اگر نماز جمعه را بيشتر از دو ساعت بعد از اذان ظهر خوانديم، آيا بايد نماز ظهر را هم بخوانيم؟

ج1) در فرض مذكور نماز جمعه مجزى از نماز ظهر است و بجا آوردن نماز ظهر لازم نيست. ج2) وقت نماز جمعه از اول زوال خورشيد شروع مى‌شود و احوط آن است كه از اوائل عرفى زوال در حدود يكى دو ساعت به تأخير نيافتد و اگر بيش از دو ساعت بعد از زوال، نماز جمعه خوانده شده، احتياط در بجا آوردن نماز ظهر مى‌باشد.

1- آيا نماز جمعه واجب است ؟ 2- در صورت واجب بودن اگر بيش از سه هفته به نماز نروم حكم چيست؟

ج1و2) واجب تخييرى است و شايسته نيست که مؤمنين از انجام آن که (داراى فضيلت و اهميّت زيادى است) خوددارى نمايند.

س: خواندن و بجا آوردن نماز قضا يا نماز مستحبى از سوى شخص در هنگام خواندن خطبه‌هاى نماز جمعه توسط امام جمعه چه حكمى دارد؟ آيا داراى ايراد مى‌باشد؟

ج) بطور کلى آنچه که موجب گوش ندادن و از بين رفتن فايده خطبه مى‌شود، بايد ترک شود.

س: اگر شخصى در ركعت دوم نماز جمعه برسد، ادامه نماز او چگونه خواهد بود؟ و آيا كفايت از نماز ظهر مى‌كند؟

ج) ركعت ديگر را فرادا بجا آورد و كفايت از نماز ظهر مى‌نمايد.

س: در صورتى كه بخواهيم در روز جمعه نماز ظهر و عصر خود را به صورت فرادا در منزل بخوانيم آيا بايد صبر كنيم تا نماز جمعه تمام شود يا اينكه مى‌توانيم در اول وقت نماز را بجاى بياوريم؟

ج) صبر كردن لازم نيست.

س: اگر در ركعت دوم نماز جمعه برسيم حكم چيست؟

ج) ركعت اول را با ركعت دوم امام جمعه بخوانيد و ركعت دوم را فرادا بخوانيد.

س: آيا خواندن نماز واجب يا مستحبى بين خطبه‌ها و اقامه نماز جمعه جايز است يا خير؟

ج) مانعى ندارد.

س: اگر خطيب جمعه مقدارى از خطبه اول را بعد از دخول وقت ايراد كند, بدون اينكه تحميد وصلوة را اعاده نمايد و بعد نماز جمعه را اقامه كند, نماز باين صورت از ظهر مجزى است يا نه؟

ج) در فرض مزبور هم نماز جمعه مجزى از نماز ظهر است.

س: اگر دو محل اقامه‌ى نماز جمعه داراى دو طريق تردد باشد كه فاصله در يك طريق كمتر از يك فرسخ شرعى باشد، آيا اقامه نماز جمعه در هر دو محل صحيح است؟

ج) با فرض فاصله بين دو محل اقامه‌ى نماز جمعه به كمتر از يك فرسخ شرعى ولو از يكى‌ از دو طريق متعارف تردد بين دو محل، بيش از يك نماز جمعه صحيح نيست.