آموزش نماز اهل سنت شافعی pdf

وضو

يكي از شرايطي كه نمازگزار بايد داشته باشد وضو است. وضو باعث پاكي بدن و صفاي روح و روشني دل ميگردد و مراحل انجام آن به ترتيب ذيل است:

 1ـ قبل از هر چيز به آرامي اَعُوْذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيْمِ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيْمِ، ميگوييم. يعني از شرّ شيطان رانده شده به خداوند پناه ميبرم و با نام خداوند بخشنده ی مهربان شروع ميكنم.

2ـ نيت. سپس اينگونه نيت مي‌كنيم: نيت كردم وضو گرفتن را جهت تقرّب به درگاه الهي.

 3ـ شستن دستها تا مچ. دستها را تا مچ ميشوييم و دقت ميكنيم كه لاي انگشتان نيز كاملاً شسته شوند.

 4ـ  شستن صورت. سپس صورت را از بالاي پيشاني ـ از محلي كه موي سر روئيده است ـ و از دو طرف تا گوش و از پايين تا زير چانه سه بار كامل و دقيق ميشوييم.

 5ـ شستن دست راست. دست راست را از نوك انگشتان تا آرنج سه بار ميشوييم. بايد توجه داشت كه خود آرنج نيز شسته شود
6ـ شستن دست چپ. دست چپ را نيز همانند دست راست سه بار ميشوييم .

7ـ مسح سر. به دستها آب تازه‌اي گرفته و تَر ميكنيم. سپس سر را با دستهاي خيس لمس ميكنيم.
 8ـ شستن پاي راست. پاي راست را از نوك انگشتان تا قوزك پا سه بار ميشوييم. بايد توجه داشت كه قوزك پا و لاي انگشتان نيز كاملاً شسته شوند.
9ـ شستن پاي چپ. پاي چپ را نيز همانند پاي راست سه بار تا قوزك پا ميشوييم .

تيمم
اگر آب كافي براي وضو و يا براي غسل نبوده و شخص نيز حداقل 2 كيلومتر از محل آب فاصله داشته باشد و يا به علت مريضي قادر به استفاده از آب نباشد و يا به علّتهاي ديگر … به جاي وضو يا غسل بايد تيمم نمود. تيمم عبارت است از زدن كف دستها بر خاك پاك و كشيدن آنها ابتداء به صورت و سپس به دست راست و چپ.

طريقه تيمم1ـ نيت. قبل از هر چيز به قصد اطاعت از فرمان خداوند نيت ميكنيم.

 2ـ زدن كف دستها بر زمين جهت مسح صورت. دو كف دست را بر خاك پاك يعني جايي كه هيچگونه نجاستي در آن جا نبوده است ميزنيم. سپس آنها را بر تمام صورت ميكشيم طوريكه هيچ جايي از صورت مسح نشده باقي نماند.

 3ـ زدن كف دستها بر زمين جهت مسح دو دست. دوباره دستها را بر زمين زده، ابتداء با دست چپ دست راست را تا آرنج مسح ميكنيم. البته خود آرنج نيز بايد مسح شود. سپس با دست راست دست چپ را نيز مسح ميكنيم. اما براي مسح دست چپ لازم نيست كه دوباره دستها را بر زمين زد. بايد توجه داشت كه هنگام زدن كف دستها بر زمين اگر خاك و خاشاكي به دستها بچسبد ميتوان براي يك بار به دستها تكان ملايمي داده و آنها را دور نمود.
از ديگر شرايطي كه نمازگزار بايد داشته باشد پاك بودن لباس و محل اقامه نماز است؛ زيرا نماز در حقيقت راز و نياز كردن با خداوند بوده و موجب تقرّب به درگاه الهي ميشود لذا لازم است لباس و محل اقامه نمازگزار از هرگونه نجاست و كثافات تميز باشد. همچنين لازم است نمازگزار به موقع و سر وقت نماز خود را اداء نمايد. بهترين وقتها براي خواندن نماز اول وقت هر نماز است.

پيامبر ما حضرت محمد صلي الله عليه و سلم نيز بسيار سفارش نموده‌اند كه نماز در اول وقت خوانده شود؛ زيرا خواندن نماز در اول وقت از ثواب بيشتري برخوردار است. همچنين لازم است نمازگزار رو به قبله باشد. خانه كعبه كه در شهر مكه و در كشور عربستان سعودي واقع است قبله همه مسلمانان جهان است. هر مسلماني كه قصد خواندن نماز را دارد حتماً بايد رو به قبله (كعبه) باشد.

اذان و اقامه
اذان شعار توحيدي مسلمانان بوده و به همه اعلام ميدارد كه هنگام نماز فرا رسيده است. بنابر‌اين شايسته است هر مسلماني كه قصد خواندن نمازهاي پنجگانه را دارد اذان و اقامه بگويد. بهتر است اذان با صدايي خوش و آهنگي دلنشين و با آرامش كامل گفته شود.

  كيفيت اذان
«اَللهُ اَكْبَرُ» (4 بار) يعني: خدا بزرگ است.

«اَشْهَدُ اَنْ لاَ اِلَهَ اِلاَّ اللهُ» (2 بار) يعني: گواهي ميدهم هيچ معبودي به غير از خداوند نيست.

 «اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّدًا رَسُوْلُ اللهِ» (2 بار) يعني: گواهي ميدهم محمد پيام ‌آور خداوند است.

 «حَيَّ عَلَي الصَّلاَهِ» (2 بار) يعني: بشتاب بسوي نماز.

«حَيَّ عَلَي الْفَلاَحِ» (2 بار) يعني: بشتاب بسوي رستگاري.

 «اَللهُ اَكْبَرُ» (2 بار) يعني: خدا بزرگ است.

«لاَ اِلَهَ اِلاَّ اللهُ» (1 بار) يعني: هيچ معبودي به غير از خداوند نيست.

البته در نمازهاي صبح لازم است پس از «حيّ علي الفلاح» اين جمله نيز دو بارگفته شود: «اَلصَّلاَهُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ» يعني: نماز بهتر از خواب است.

كيفيت اقامه
كيفيت اقامه همانند اذان بوده و قبل از شروع به نمازهاي فرض گفته ميشود. ليكن به آرامي اذان نيست بلكه كمي تندتر از اذان گفته شده و پس از «حيّ علي الفلاح» نيز دو بار «قَدْ قَامَتِ الصَّلاَه» گفته ميشود.

                                  ترتيب نمازهاي پنجگانه  نماز صبح دو ركعت

نماز ظهر چهار ركعت

نماز عصر چهار ركعت

نماز مغرب سه ركعت

نماز عشاء چهار ركعت

زيرا پيامبر اكرم صلي الله عليه و سلم تأكيد بسياري در اين خصوص نموده و فرموده‌اند:

«ثواب نمازي كه با جماعت خوانده شده، از ثواب نمازي كه به تنهايي خوانده شده است «27» برابر بيشتر ميباشد».

طريقه خواندن نماز
1ـ نيت. قبل از هر چيز اينگونه نيت ميكنيم: نيت كردم خواندن (2ـ 3ـ 4) ركعت (فرض ـ واجب ـ سنت) نماز (صبح ـ ظهر ـ عصرـ مغرب ـ عشاء ـ) را تنها براي خداوند.
2ـ تكبيره الاحرام

3ـ گذاشتن دست راست بر روي دست چپ. پس از گفتن الله اكبر، دست راست را بر روي دست چپ، مردها زير ناف. طرز قرار دادن دستها اينگونه است كه مردها بايد دو‌ انگشت شصت و انگشت كوچك را به مچ دست چپ حلقه كرده و بقيه انگشتان را نيز روي دست چپ، صاف قرار دهند.

4ـ سوره فاتحه

 ·       بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيمِ: "بنام خداوند بخشنده مهربان".

·       الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ: "ستايش، مخصوص پرودگار جهانيان است".

·        الرَّحْمـنِ الرَّحِيمِ: "خداي بخشنده و مهربان".

·        مَـالِكِ يَوْمِ الدِّينِ: "صاحب روز پاداش (قيامت)".

·        إيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ: "تنها تو را مي پرستيم و تنها از تو کمک مي خواهيم".

·        اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ: "ما را به راه راست هدايت فرما".

·        صِرَاطَ الَّذِينَ أَنعَمتَ عَلَيهِمْ : "راه آنان که به آنها نعمت دادي".

·       غَيرِ المَغضُوبِ عَلَيهِمْ: "نه راه کساني که بر آنها خشم شده است".

·        وَلاَ الضَّالِّينَ: "و نه راه گمراهان".

5ـ سوره. پس از خواندن فاتحه، سوره ديگري را نيز بايد بخوانيم. در اينجا براي مثال سوره اخلاص را ذكر ميكنيم.

·         بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيمِ: "بنام خداوند بخشنده مهربان".

·                  قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ : "بگو اوست خداي يکتا".

·       اللَّهُ الصَّمَدُ : "خداي بي نياز".

·       لمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ: "خدايي که نه فرزند کسي است و نه فرزندي دارد".

·        وَلَمْ يَكُن لَّهُ كُفُوًا أَحَدٌ: "وهيچ کسي، همتاي او نيست".
6ـ ركوع. پس از خواندن سوره، با گفتن الله اكبر، ركوع كرده و نيم ‌تنه بالا را خم ميكنيم طوريكه سر و گردن برابر گردد. در همان حال، سه بار آرام و شمرده ميگوييم: «سُبْـحانَ رَبِّــيَ الْعَظِيْم وبحمده»                                       .
7ـ بلند شدن از ركوع. سپس با گفتن «سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَه»، از ركوع بلند شده و كاملاً صاف ميايستيم و در همان حالت ايستاده ميگوييم: «رَبَّنَا لَكَ الْحَمْد». بايد توجه داشت كه اين، در صورت خواندن نماز به تنهائي است.                                                         .
8ـ سجده. سپس با گفتن «الله اكبر» به سجده ميرويم. طريقه سجده كــردن اينگونه است: ابتداء زانوان خود را بر زمين نهاده و بعد در حاليكه انگشتان هر دو دست را به هم چسبانيده‌ايم، دو كف دست را طوري بر زمين ميگذاريم كه بتوان صورت را ميان آنها قرار داد. سپس بيني و بعد پيشاني را ميان دو دست بر زمين ميگذاريم. وقتيكه به همين ترتيب سجده كرديم سه بار آرام و شمرده ميگوييم: «سُبْحَانَ رَبِّيَ الاَعْلَي وبحمده». سپس با گفتن «الله اكبر»، از سجده برخاسته و اندكي مينشينيم. و بعد دوباره به سجده رفته و سه بار ميگوييم: «سُبْحَانَ رَبِّيَ الاَعْلَي وبحمده»                             .

9- ركعت دوم. حالا بايد ركعت دوم را شروع كنيم.

10- تشهّد. پس از اتمام سجده ی ركعت دوم، مينشينيم و اينگونه تشهّد ميخوانيم: «اَلتَّحِيَّاتُ للهِ  اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا النَّبِيُّ وَ رَحْمَهُ اللهِ وَ بَرَكَاتُهُ، اَلسَّلامُ عَلَيْنَا وَ عَلَي عِبَادِ اللهِ الصَّالِحِيْنَ، اَشْهَدُ اَنْ لاَّ اِلَهَ اِلاَّ الله وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُوْلُاللهصل علي محمد وال محمد».

11- سلام. پس از اتمام دعا، به دو طرف سلام ميدهيم. يعني صورت را اول به طرف راست چرخانده و ميگوييم: «السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَهُ اللهْ» و بعد به طرف چپ گردانده و باز ميگوييم: «السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَهُ اللهْ وبرکاته». بدين ترتيب خواندن نمازهاي دو ركعتي تمام ميشود.

چگونه در نماز جماعت شركت كنيم ؟ابتداء وارد صف ميشويم و در جايي ميايستيم كه تقريباً يك گام بين ما و صف جلو فاصله باشد. سپس نيت ميكنيم ومنتظر الله اكبر (تكبيره الاحرام) گفتن امام ميشويم. هنگاميكه امام الله اكبر گفت ما نيز بلافاصله الله اكبر گفته و بعد ساكت ميايستيم. خواندن فاتحه و سوره در نماز جماعت بر عهده امام است. لذا ما حتماً بايد ساكت بوده و به قرائت امام گوش فرا دهيم. هنگاميكه امام ركوع كرد ما نيز هم زمان با امام به آرامي «الله اكبر» گفته و بايد به ركوع برويم. پس از اتمام تسبيحات ركوع امام با صداي بلند ميگويد:«سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَهْ» ما نيز در همان حالت ايستاده بلافاصله ميگوييم: «رَبَّنَا لَكَ الْحَمْد».

وقتيكه امام با گفتن «الله اكبر» به سجده رفت ما نيز متعاقباً «الله اكبر» گفته و سجده ميكنيم و تسبيحات سجده را به آرامي ميگوييم. در نماز جماعت لازم است نمازگزار در همه حالات از امام پيروي نموده و همه تكبيرات انتقالات را هم زمان با امام بگويد. هنگام نشستن، ابتداء تشهد و بعد صلوات و سپس دعا را به ترتيب ميخوانيم و در انتهاء نيز بلافاصله پس از سلامِ امام به طرفين سلام ميدهيم.

كارهائي كه نماز را باطل ميكنند
نمازگزار، از آغاز تا پايان نماز بايد از كارهائي كه نماز را باطل ميكند بپرهيزد. كارهايي از قبيل: خوردن ـ آشاميدن ـ از قبله رو گرداندن ـ صحبت كردن ـ قهقه خنديدن ـ با صدا گريه كردن ـ آه و ناله كردن ـ به محل ناپاك سجده كردن ـ به اطراف نگاه كردن ـ بازي كردن ـ استفراغ كردن ـ خوابيدن ـ ترك يكي از فرائض نماز ـ بيهوشي ـ جنون ـ سلام كردن ـ جواب سلام را دادن ـ عمل كثير. يعني كارهايي كه به وسيله ی دو دست انجام ميشوند.

قنوت
در رکعت دوم نمازهای روزانه، بعد از تمام شدن حمد و سوره و قبل از رکوع، مستحب است، دستها را روبروی صورت گرفته ودعایی بخوانیم؛ این عمل را “قنوت” گویند..
در قنوت می توان این دعا را خواند:
“ربنا آتنا فی الدنیا حسنة وفی الاخرة حسن وقنا عذاب النار”
پیامبر خدا (ص) فرمود: “کسی که قنوت نمازش طولانی تر باشد، حسابرسی او در روز قیامت راحت تر است”. پس از قنوت، رکوع وسجده ها را مانند رکعت اول بجا می آوریم.

نمازجمعه
يکي از نمازهايي که بايد به جماعت خوانده شود و به تنهايي نمي توان خواند، نماز بسيار با عظمت جمعه است.
نماز جمعه زيباترين گردهمايي هفتگي مسلمانان و عالي ترين عبادت سياسي هر هفته خداپرستان است.
در اين نماز، امام جمعه نمازگزاران را به تقوا و پاکدامني توصيه مي کند و آنها را با مسائل سياسي و اقتصادي جهان اسلام آگاه مي سازد.

احکامنمازجمعه
1- نماز جمعه دو رکعت است (مانند نماز صبح) و دو قنوت مستحبي دارد؛ يکي در رکعت اول، قبل از رکوع و ديگري در رکعت دوم، پس از رکوع.
2- نماز جمعه، اول ظهر روز جمعه و به جاي نماز ظهر خوانده مي شود.
3- خواندن دو خطبه، توسط امام جمعه، قبل از نماز، واجب است.
4- وقتي که امام جمعه، خطبه هاي نماز جمعه را مي خواند، بر شرکت کنندگان واجب است، به خطبه ها گوش دهند، و سخن گفتن به هنگام ايراد خطبه ها مکروه است، بلکه اگر به سبب سخن گفتن، نتواند به خطبه ها گوش دهد، سکوت لازم است. همچنين هنگام ايراد خطبه ها، خواندن نماز مستحبي يا کتاب و روزنامه و انجام دادن کارهايي که مانع گوش دادن به خطبه ها است، خلاف است.
5- اگر کسي به خطبه اول يا هر دو خطبه نرسد، بازهم، شرکت در نماز جمعه فضيلت دارد و جايگزين نماز ظهر مي شود.